Życie> Teksty

Szajna o sobie Inni o Szajnie

tytuł
autor
Data wydania

30-12-1957

„Echo” rozmawia z J. Szajną laureatem nagrody „Przeglądu Kulturalnego”

Krakowscy artyści: scenograf Teatru Ludowego w Nowej Hucie Józef Szajna oraz literat Sławomir Mrożek otrzymali nagrody „Przeglądu Kulturalnego” w dziedzinie plastyki i prozy. Również i trzeci laureat „Przeglądu” Zygmunt Mycielski, chociaż obecnie mieszka w Warszawie, przez wiele lat związany był z naszym ...

06-01-1963

Sprostowanie

W związku z pominięciem zdania w artykule Józefa Szajny „O nowej funkcji scenografii” został wypaczony sens kwestii dotyczącej idei dramatu i jego realizacji. Zamiast: „Dramat i jego myśl nadrzędna, idea ukryta w bogatej materii utworu z jej własnym mechanizmem uwarunkowań jest przedmiotem ...

18-07-1965

Bariera sensu

Czy ktoś podejmie się wytłumaczyć po ludzku, co to znaczy: „Zdarzenia sceniczne wyzwalają reakcje, powstające na styku dwóch zdarzeń teatralnych. Do struktury tych zjawisk prowadzą działania sprzężone, nakładające się. Ich jedność i przeciwieństwa poszerzają wiedzę o przedmiocie. Takty ukazane na scenie ...

01-10-1965

Materia sceny

W pracy reżysersko-scenograficznej posługuję się doświadczeniami z warsztatu malarza. Łączenie tych dyscyplin daje swobodę wypowiedzi twórczej, możliwość integracji środków wyrazu. Wyobraźnia natomiast upoważnia do przekraczania bariery schematów, „typ” wyobraźni określa epokę artysty. Przestrzeń sceniczna zmienia się, a ...

22-10-1965

Józef Szajna

W zamieszczonej we wczorajszym „Życiu”, nadanej telefonicznie korespondencji z Florencji, uległo zniekształceniu nazwisko Józefa Szajny, dyrektora teatru w Nowej Hucie, inscenizatora i scenografa przedstawienia Pustego pola Hołuja, które grane ...

14-01-1966

Sztuka widzenia

Niedawno Teatr w Nowej Hucie obchodził 10-lecie swego istnienia. Dyrektorem tej placówki, a równocześnie reżyserem i scenografem, jest od kilku lat wybitny artysta-plastyk, Józef Szajna. Do niego też zwróciliśmy się z prośbą o kilka słów wypowiedzi na temat „wczoraj i dziś” Teatru Ludowego. W ciągu ...

25-05-1966

Z Józefem Szajną – o współczesnym teatrze

Nazwisko Józefa Szajny znane jest szeroko. Należy on do tych indywidualności współczesnego polskiego teatru, których prace znalazły żywy oddźwięk daleko poza Polską. Szajna jest niewątpliwie twórcą swoistej szkoły scenografii teatralnej. Od 3 lat Szajna kieruje Teatrem Ludowym w Nowej Hucie, zajmując się ...

28-08-1966

Rozmowa z Józefem Szajną o scenografii, reżyserii, tradycji i współczesności

Jaki jest Pana stosunek do terminu szajnizm? Ukuli ten termin niezbyt przyjaźni mi krytycy. Na szczęście krytycy — ani ci rozumiejący i aprobujący to, co robię w teatrze, ani moi przeciwnicy — nigdy nie mieli wpływu na moją pracę. W każdym bądź razie nie często ...

01-03-1968

Teatr, jaki chciałbym uprawiać. Teatr otwarty

„Popełniamy błąd – pisałem w «Materiałach i dyskusjach Teatru 13 Rzędów» w roku 1959 – myśląc o scenografii jako o wartości przedstawienia wydzielonej, zewnętrznej, poprzez którą można przeprowadzić linię rozdziału od reszty działań scenicznych. Opowiadam się za teatrem jedności. Rozdział taki istnieje tylko w praktyce ...

01-11-1968

Świetna zabawa Szajny

Na scenie jest cały Szajna. Zamiast pokoju jest plener, zamiast dekoracji przedmioty. Plener ma wprawdzie ściany, ale prześwitują one dziurami i kruszą się za lada „kataklizmem”. Konstelacja przedmiotów jest dziwaczna, choć malarsko fascynująca. Są anonimowe i martwe, ale ożywają stopniowo, powoli zaczynają grać i wtrącać ...

12-11-1968

Wystawa twórczości scenograficznej

12 bm. o godz. 17.30 w gmachu Teatru im. Wilama Horzycy w Toruniu otwarta zostanie wystawa prac Józefa Szajny, wybitnego scenografa i reżysera z Krakowa. O godz. 13 spotkanie z autorem. Organizatorem wystawy jest toruński Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki.

29-11-1968

Spotkanie z Józefem Szajną

Na zaproszenie toruńskiego oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki przybył dziś do naszego miasta znany reżyser i scenograf Teatru Starego w Krakowie Józef Szajna. Spotkanie z nim na temat współczesnych rozwiązań scenograficznych i zależności istniejących między scenografią, a reżyserią odbędzie się ...

15-12-1968

Szajna na Belgradzkim Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym

Łaźnia krakowskiego Starego Teatru w Szajnowskiej inscenizacji stanowiła jedno z 13 przedstawień tegorocznego 2 Bitefu (Beogradski Internacionalni Teatarski Festival) z udziałem — prócz gospodarzy — dziesięciu zespołów zagranicznych ...

01-01-1969

*** (Cenię mit...)

Cenię mit Leona Schillera, twórcy teatru narodowego w tamtym dwudziestoleciu. Łączę go z Andrzejem Pronaszką i rozumiem, na czym ten mit polega, choć żyjemy w epoce obalania mitów. Jednak obchodzi mnie w tamtym dwudziestoleciu przede wszystkim Witkacy. Tak się jakoś dziwnie złożyło, że spośród wszystkich twórców tamtego ...

29-01-1969

Józef Szajna: „Rozpakowanie” w Nicei

Józef Szajna jest obecnie jedynym chyba w Polsce, obok Konrada Swinarskiego, inscenizatorem, który tworzy zarówno kompozycję reżyserską, jak i oprawę plastyczną widowiska. Z tym, że Swinarski to przede wszystkim reżyser, a Szajna to plastyk. Ale dla Szajny podstawowym założeniem inscenizacji jest równouprawnienie ...

01-03-1969

Dni polskie w Nicei

Zorganizowana w Nicei wystawa scenografii polskiej oraz wystawa plastyki Józefa Szajny stała się tu sprawą wyjątkową i, w pewnym sensie, pomocną w kiełkującym życiu teatralnym miasta. Powstał tu niedawno, pierwszy od czasów rzymskich, zespół teatralny „Les Vaguants” (paru zawodowych aktorów i kilku amatorów), który wybrał ...

01-04-1969

Plakietki Melpomeny

Telewizyjny klub recenzentów przyznał — tym razem z opóźnieniem — kolejne „Plakietki z Melpomeną”: za najlepszy spektakl sezonu — Bolesława Śmiałego Wyspiańskiego, otrzymał ją teatr w Bielsku, za najlepszą reżyserię — Józef Szajna twórca spektaklu

18-09-1969

„Reminiscencje” Józefa Szajny

„Reminiscencje” — taki tytuł nosi prezentowana po raz pierwszy w Warszawie, w Galerii Współczesnej — wystawa twórczości plastycznej znanego scenografa, reżysera i malarza Józefa Szajny. Ekspozycja obejmuje główne dziedziny twórczości artysty — oglądamy tu obrazy (technika mieszana) z lat 1962-68, projekty ...

24-10-1969

Artystyczne wydarzenie roku

Artystycznym wydarzeniem roku w życiu plastycznym Lublina można nazwać z pewnością wystawę Józefa Szajny, przygotowywaną obecnie przez Biuro Wystaw Artystycznych przy ul. Narutowicza 4. Szajna — scenograf, reżyser i malarz, współtwórca Teatru Ludowego w Nowej Hucie i przez kilka lat ...

07-12-1969

Perspektywy nowoczesnego teatru

W październiku i listopadzie publiczność lubelska mogła zapoznać się z Reminiscencjami Józefa Szajny. Wybitny twórca o różnokierunkowych zainteresowaniach, mieszczących się w elastycznych ramach nowoczesnego teatru i plastyki, przez jednych uznawany za „najbardziej frapującego artystę wśród polskich scenografów ...

01-04-1970

Historii – własne słowo

Zanim w dzisiejszym odcinku przedstawimy dalszy ciąg zapisu jego obozowych przeżyć i ich odbicie w dziełach artysty – wracamy jeszcze na chwilę do wspomnień Szajny 11 bloku śmierci, w którym znalazł się po nieudanej ucieczce z obozu: Przez dwa miesiące byłem po raz drugi na bloku śmierci w bunkrze. ...

20-05-1970

XI Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych. O Szajnie, antyhumorze i atmosferze

Z ogromnym zainteresowaniem spieszyli wrocławianie na wczorajszą Rzecz listopadową, którą przywiózł na festiwal Teatr im. Wyspiańskiego z Katowic w inscenizacji i scenografii Józefa Szajny. Głównie dla konfrontacji ze spektaklem, który ...

05-08-1970

Malarz, scenograf, reżyser Józef Szajna

Kim jest Józef Szajna: malarzem, scenografem, reżyserem? W każdej z uprawianych przez siebie dyscyplin wykazuje swą własną niepowtarzalną indywidualność twórczą. Być może, że jest to artysta kontrowersyjny: kształt plastyczny, jaki nadaje utworom scenicznym, wybija się na pierwszy plan, absorbuje uwagę widza, czasami ...

16-10-1970

Rozmowy z Szajną

Nawiązując do niedawnej żywej dyskusji w prasie centralnej — na temat: dobrze to, czy źle, iż nasi wybitni muzycy znaczną część swego artystycznego żywota spędzają za granicą, zdobywając tam zresztą poważne sukcesy — warto problem poszerzyć. Coraz częściej bowiem także polscy plastycy i coraz częściej także artyści teatru ...

1971

J. Szajna – dyrektorem Teatru Klasycznego w Warszawie

Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy powołało na stanowisko dyrektora i kierownika artystycznego w Teatrze Klasycznym – J. Szajnę, znanego reżysera i scenografa. Warto przypomnieć, że J. Szajna dał się poznać warszawskiej publiczności niezwykle oryginalną reżyserią wielkiego dzieła Goethego

14-02-1971

Sztuka drażniąca

Wojciech Jankowerny: Jest Pan malarzem, grafikiem, scenografem, inscenizatorem, reżyserem, wykładowcą w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jak Pan godzi uprawianie tych, wprawdzie pokrewnych, ale przecież różnych dyscyplin?  Józef Szajna: Owe nagromadzenia to tylko pozory. ...

15-02-1971

Londyńska wystawa Józefa Szajny

W Instytucie Kultury Polskiej w Londynie otwarta została wystawa projektów scenografii i kostiumów Józefa Szajny. Wiążą się one z dziełami Szekspira, Cervantesa, Wyspiańskiego i Witkacego. W otwarciu wystawy uczestniczyli przedstawiciele londyńskiego świata kultury i nauki. Ekspozycja dzieł ...

11-04-1971

Droga malarska Szajny

W dotychczasowej twórczości Józefa Szajny – nie licząc epizodu kryształowych mozaik – można wskazać trzy etapy. Pierwszym jest przestrzenny strukturalizm, który zamanifestował się w roku 1960. Ten obszerny cykl tworzą obiekty mieszczące się jeszcze dość ściśle w tradycyjnym pojęciu obrazu. Collage'owo nakładane tkaniny i ...

06-05-1971

2 wystawy Szajny

Prezentowana w Londynie i Sheffield wystawa dorobku teatralnego krakowskiego scenografa, malarza i reżysera, Józefa Szajny, przeniesiona została ostatnio do Edynburga. Równocześnie od kilku dni zachodnioniemieccy miłośnicy sztuki mają możność oglądać na festiwalu sztuki w Recklinghausen słynne dzieło Szajny

23-05-1971

Bez ryzyka nie ma sztuki

Rozmowę i Józefem Szajną — odkładamy do jego powrotu z zagranicy — pisaliśmy przed kilkunastu dniami, zamieszczając sylwetki i błyskawiczne wywiady z tegorocznymi laureatami Nagród m. Krakowa. Spełniamy obietnicę:  We wstępie do katalogu Szajnowskiej wystawy

12-07-1971

Józef Szajna o Quadriennale Scenografii

Józef Szajna to jeden z czterech (obok L. Serafinowicz, Z. Wierchowicz i J. Gurawskiego) polskich złotych medalistów na tegorocznym, czerwcowym praskim Quadriennale Scenografii.  Józef Szajna mieszka w Krakowie ale znany jest warszawskiej publiczności teatralnej nawet z aktualnego afisza. Teatr Polski ...

21-07-1971

Laureaci

Józef Szajna — człowiek, który daleko poza granicami Polski jest najlepszym chyba i w tej chwili najbardziej znanym ambasadorem polskiej sztuki współczesnej. Ostatnio zdobył sobie ogromne uznanie w Wielkiej Brytanii, gdzie jako pierwszy obcy scenograf inscenizował sztukę angielskiego dramaturga —

24-07-1971

Studium scenografii Józefa Szajny

Wybitny artysta plastyk Józef Szajna, który na dobre związał się z teatrem jako reżyser i scenograf nosi się z zamiarem stworzenia dwuletniego podyplomowego studium scenografii. Jeśli rzecz dojdzie do skutku — może reflektowałby na naukę zawodu scenografa u Szajny któryś z opolskich młodych ...

26-07-1971

Chcę poprowadzić teatr-studio

Prezydium Rady Narodowej m. Warszawy powołało na stanowisko dyrektora i kierownika artystycznego w Teatrze Klasycznym — Józefa Szajnę, znanego reżysera i scenografa.  Natychmiast po otrzymaniu wiadomości o nominacji Józefa Szajny zatelefonowaliśmy do niego i oto co nam powiedział:  — „Oczywiście ...

01-08-1971

Teatr Józefa Szajny

Józefa Szajnę poznałam przed kilkunastu laty na placu św. Marka w Wenecji, jako... studenta szwedzkiego. To zabawne nieporozumienie wynikło w sytuacji, gdy wraz z wielkim przyjacielem Polski i polskiego teatru, profesorem Cinim wdaliśmy się w rozmowę z grupą studentów ze Sztokholmu, przybyłych właśnie do Włoch naszym ...

30-09-1971

Dyrektor Józef Szajna o planach Teatru „Studio”

Jeszcze takiego teatru nie ma, jeszcze jak dawniej działa Teatr Klasyczny wraz ze sceną „Rozmaitości” i młodzieżową sceną „Widziadło”, ale od stycznia, po reorganizacji, będziemy chodzić do Pałacu Kultury na kolejne premiery Teatru „Studio”.  W tym nagłówku, jak twierdzi dyrektor Józef Szajna, zawarte są ...

30-09-1971

Teatr Klasyczny

Dyrekcję Teatru Klasycznego objął od początku nowego sezonu znany scenograf i reżyser Józef Szajna. W czasie spotkania z warszawskimi sprawozdawcami teatralnymi udzielił on nam informacji o swoich planach.  Jak wiadomo, Teatr Klasyczny dysponował dotychczas dwoma scenami: w Pałacu Kultury i Nauki i salą ...

01-10-1971

Teatr Szajny

Objęcie przez Józefa Szajnę dyrekcji Teatru Klasycznego można uznać za poważne wydarzenie kulturalne. Nie tylko dlatego, że wreszcie po sześciu latach nastąpiła zmiana na tym stanowisku; dajmy spokój doskwieraniu dyrektorowi, który odszedł, skoro głosy krytyki nie mogły dochodzić w czasie, kiedy znajdował się on w glorii ...

01-10-1971

Teatr Szajny

Objęcie przez Józefa Szajnę dyrekcji Teatru Klasycznego można uznać za poważne wydarzenie kulturalne. Nie tylko dlatego, że wreszcie po sześciu latach nastąpiła zmiana na tym stanowisku; dajmy spokój doskwieraniu dyrektorowi, który odszedł, skoro głosy krytyki nie mogły dochodzić w czasie, kiedy znajdował się on w glorii ...

12-11-1971

Szajny widzenie teatru

– Stolica zdecydowała się mieć jeden teatr trochę inny niż pozostałe i temu chyba mogą przypisać decyzję powierzenia mi teatru „Klasycznego” – mówi Józef Szajna, malarz, scenograf i reżyser, twórca kontrowersyjnego wystawienia Fausta, które ...

23-11-1971

Spotkanie z dyr. Józefem Szajną

Druga w bieżącym sezonie impreza Koła Miłośników Teatru przy Oddziale Stoł. Stow. PAX poświęcona była spotkaniu z wybitnym inscenizatorem, reżyserem i artystą plastykiem dyr. Józefem Szajną.  Artysta prowadzi obecnie Teatr Klasyczny w Warszawie, który od nowego roku przekształci się w Teatr Studio. Warszawscy ...

16-01-1972

Teart – sprzężeniem wielu sztuk

Joanna Młynarczyk: Bez przesady można powiedzieć, że objęcie dyrekcji teatru przez scenografa i malarza jest czymś wyjątkowym w historii polskiej sceny. Kierowali teatrami reżyserzy, aktorzy, literaci, ale plastycy — nie. Czy dla Teatru Klasycznego w Warszawie oznacza to określony kierunek poszukiwań ...

12-03-1972

Szajna w teatrze

Teatr Szajny stał się od dawna faktem coraz to więcej znaczącym. Zaczęło się od tego, że Szajna, malarz i grafik, był w teatrze „tylko” scenografem, ale była to już wtedy (niedługo po wojnie) scenografia raczej pozbawiona skromności. Ze sławnych w swoim czasie przedstawień nowohuckiego teatru, gdzie rozpoczął on teatralną ...

28-05-1972

Teatr jutra to teatr autonomiczny

Józef Szajna — nazwisko o określonym ciężarze gatunkowym. Wybitny scenograf teatralny, malarz, reżyser. Powiada się o nim: twórca własnego teatru, autor określonych wizji plastycznych, fanatyk formy. Wielokrotny reprezentant polskiej sztuki na międzynarodowych wystawach, konkursach, salonach plastycznych. Znany i ceniony. ...

16-06-1972

O Szajnie

W sprawie tego co czyni Józef Szajna nie ma zgody w środowisku artystycznym i nic nie zwiastuje szybkiego jej nadejścia. Gdy w latach „odwilży” i później przyznawano mu nagrody za działalność w nowatorskim podówczas Teatrze Ludowym w Nowej Hucie — Szajna miał licznych entuzjastów. Ale i wtedy nie brakowało gniewnych i ...

16-07-1972

Nawyki moim przeciwnikiem

Józef Szajna, reżyser, scenograf, malarz objął 1 stycznia 1972 roku dyrekcję Teatru Studio (dawniej Klasyczny). Oprócz działalności teatralnej, Teatr Studio prowadzi galerię sztuki. Na jesieni br. przy Teatrze działać będzie studium scenografii dla dyplomantów warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, kształcące przyszłych ...

30-07-1972

Szajna i jego Studio

Józef Szajna, artysta niespokojny, naładowany entuzjazmem, pasją i wprost niespożytą aktywnością twórczą, znalazł wreszcie miejsce dla swych niepokornych poszukiwań teatralnych. Jego „Teatr Studio” (w warszawskim Pałacu Kultury i Nauki) od razu, pierwszymi premierami sprowokował dyskusję i gorące spory.  Bo ...

16-10-1972

Szajna w Edynburgu

Tegoroczny, 26 Międzynarodowy Festiwal w Edynburgu, tak jak w latach poprzednich odbywał się pod znakiem muzyki, reprezentowanej tu tradycyjnie przez kompozytorów i wykonawców światowej sławy. Zdołał on jednak, w stopniu znacznie wyższym niż jakikolwiek z poprzednich festiwali, zwrócić uwagę krytyków i publiczności na ...

01-01-1973

Sztuka jest zawsze osobistym ryzykiem artysty

Znane jest pańskie powiedzenie: „myślę jak plastyk, ponieważ wszystko zaczęło się od widzenia”. Jakie są konsekwencje tego rodzaju myślenia?  Rzeczywiście wszystko przemieniam w obraz, tak że i słowo staje się obrazem. Można powiedzieć, że pracuję nad widowiskiem, które ma się odbyć w czasie ...

19-07-1973

Scenograf – ten trzeci

Obserwując barwny studencki tłumek wokół dawnego pałacu Raczyńskich na Krakowskim Przedmieściu, dziś Akademii Sztuk Pięknych, nie zastanawiam się nad tym, co autorzy prac wystawionych, jak zwyczaj każe, na zakończenie roku akademickiego w salach uczelni, wniosą do rozwoju polskiego malarstwa, rzeźby czy grafiki. ...

11-10-1973

Replika Szajny i Schäffera

W dużej sali malarni na czwartym piętrze Teatru Studio publiczność siada pod ścianami. Na środku zwalisko śmieci i odpadków: szmaty, papiery, rury, koła, kikuty manekinów. Cmentarzysko przedmiotów. Wyciąga się z niego jakaś ręka, łapczywie chwyta porzucony kawałek chleba. Potem wygrzebuje się cały człowiek w workowych ...

21-12-1973

Wizja Szajny we mgle

Środowy występ Józefa Szajny świetnego i kontrowersyjnego scenografa, dyrektora teatru, malarza, grafika, reżysera przyniósł wypowiedź tyleż obszerną, co dość niejasną. Spróbujemy to sprowadzić do kilku tez. Artysta — zdaniem Szajny — w obronie człowieka przed komputeryzacją, unifikacją, niwelowaniem odrębności ...

16-01-1974

[Czy jestem, czy nie jestem]

Czy jestem czy nie jestem reżyserem? Zależy, co się przez to rozumie. Bo przed reformą teatru czyli w teatrze aktora był tylko aktor i tekst, który aktor miał zagrać. Potem był kierownik literacki, który informował aktora nie tyle o treści dzieła czy o jego filozofii, co o jego historiozofii, bowiem w polskim teatrze ...

21-01-1974

Podyskutujmy o teatrze. U Szajny.

Przed kilkunastoma dniami zaproponowaliśmy stołecznym teatrom prowadzenie dyskusji po spektaklach. Pierwszy taki wieczór spędziliśmy w Teatrze Studio na przedstawieniu i rozmowie po Replice. Następne zapowiadają: dyr. Adam Hanuszkiewicz — Teatr Narodowy po premierze Balladyny w lutym ...

03-05-1974

Szajna we Florencji

Przyjechałem do Florencji już po występach Teatru Studio, zresztą z innej okazji. Mogłem tylko posłuchać ech sukcesu Dantego Szajny na tegorocznych Rassegna Internationale dei Teatri Stabili, co tłumaczy się mniej więcej na Międzynarodowy ...

15-08-1974

Mówi Józef Szajna: O pracy i planach Teatru Studio

W związku z premierą Gulgutiery Marii Czanerle i Józefa Szajny w teatrze „Forum” w Berlinie Zachodnim zwróciliśmy się z prośbą o wypowiedź do Józefa Szajny, który wyreżyserował to przedstawienie.  – Zostałem zaproszony do ...

03-09-1974

W teatrze i galerii „Studio”

Wrzesień jest już tradycyjnie miesiącem „gotowości bojowej” wszystkich warszawskich teatrów. Rozpoczyna się bowiem nowy sezon. W repertuarze nadal znajdują się pozycje przygotowane jeszcze w minionych miesiącach, ale szykują się premiery, nowe inscenizacje. Co nam, widzom, przyniesie ten nowy sezon ...

03-09-1974

W teatrze i galerii „Studio”

Wrzesień jest już tradycyjnie miesiącem „gotowości bojowej” wszystkich warszawskich teatrów. Rozpoczyna się bowiem nowy sezon. W repertuarze nadal znajdują się pozycje przygotowane jeszcze w minionych miesiącach, ale szykują się premiery, nowe inscenizacje. Co nam, widzom, przyniesie ten nowy sezon ...

03-09-1974

W teatrze i galerii „Studio”

Wrzesień jest już tradycyjnie miesiącem „gotowości bojowej” wszystkich warszawskich teatrów. Rozpoczyna się bowiem nowy sezon. W repertuarze nadal znajdują się pozycje przygotowane jeszcze w minionych miesiącach, ale szykują się premiery, nowe inscenizacje. Co nam, widzom, przyniesie ten nowy sezon ...

03-09-1974

W teatrze i galerii „Studio”

Wrzesień jest już tradycyjnie miesiącem „gotowości bojowej” wszystkich warszawskich teatrów. Rozpoczyna się bowiem nowy sezon. W repertuarze nadal znajdują się pozycje przygotowane jeszcze w minionych miesiącach, ale szykują się premiery, nowe inscenizacje. Co nam, widzom, przyniesie ten nowy sezon ...

03-09-1974

W teatrze i galerii „Studio”

Wrzesień jest już tradycyjnie miesiącem „gotowości bojowej” wszystkich warszawskich teatrów. Rozpoczyna się bowiem nowy sezon. W repertuarze nadal znajdują się pozycje przygotowane jeszcze w minionych miesiącach, ale szykują się premiery, nowe inscenizacje. Co nam, widzom, przyniesie ten nowy sezon ...

03-09-1974

W teatrze i galerii „Studio”

Wrzesień jest już tradycyjnie miesiącem „gotowości bojowej” wszystkich warszawskich teatrów. Rozpoczyna się bowiem nowy sezon. W repertuarze nadal znajdują się pozycje przygotowane jeszcze w minionych miesiącach, ale szykują się premiery, nowe inscenizacje. Co nam, widzom, przyniesie ten nowy sezon ...

03-09-1974

W teatrze i galerii „Studio”

Wrzesień jest już tradycyjnie miesiącem „gotowości bojowej” wszystkich warszawskich teatrów. Rozpoczyna się bowiem nowy sezon. W repertuarze nadal znajdują się pozycje przygotowane jeszcze w minionych miesiącach, ale szykują się premiery, nowe inscenizacje. Co nam, widzom, przyniesie ten nowy sezon ...

03-09-1974

W teatrze i galerii „Studio”

Wrzesień jest już tradycyjnie miesiącem „gotowości bojowej” wszystkich warszawskich teatrów. Rozpoczyna się bowiem nowy sezon. W repertuarze nadal znajdują się pozycje przygotowane jeszcze w minionych miesiącach, ale szykują się premiery, nowe inscenizacje. Co nam, widzom, przyniesie ten nowy sezon teatralny w stołecznych ...

03-09-1974

W teatrze i galerii „Studio”

Wrzesień jest już tradycyjnie miesiącem „gotowości bojowej” wszystkich warszawskich teatrów. Rozpoczyna się bowiem nowy sezon. W repertuarze nadal znajdują się pozycje przygotowane jeszcze w minionych miesiącach, ale szykują się premiery, nowe inscenizacje. Co nam, widzom, przyniesie ten nowy sezon ...

03-09-1974

W teatrze i galerii „Studio”

Wrzesień jest już tradycyjnie miesiącem „gotowości bojowej” wszystkich warszawskich teatrów. Rozpoczyna się bowiem nowy sezon. W repertuarze nadal znajdują się pozycje przygotowane jeszcze w minionych miesiącach, ale szykują się premiery, nowe inscenizacje. Co nam, widzom, przyniesie ten nowy sezon ...

11-09-1974

Sztuka jest sposobem myślenia

Józef Szajna stworzył teatr kontrowersyjny; teatr – obraz. A zaczęło się wszystko od tego, że Szajna jako malarz i grafik projektował w teatrze scenografię. Później, będąc dyrektorem teatru nowohuckiego i reżyserem Teatru Starego w Krakowie, realizował swoje spektakle w całości, jako scenograf i reżyser. Obecnie ...

16-10-1974

Szajna w Lublinie

Niekiedy na takie wydarzenia czeka się latami. W Lublinie, który popadał w kompleksy nie goszczą często luminarze ruchu artystycznego Polski. A jeszcze Szajna, Szajna, którego już przed laty, gdy działał w nowohuckim Teatrze Ludowym okrzyczano obrazoburcą po scenografii do

19-10-1974

Józefa Szajny Teatr Otwarty

Szczupły, wysoki, o pociągłej twarzy, nerwowych ruchach. Co chwila wstaje z krzesła i chodzi po gabinecie. Gestykuluje. Opowiada o sobie, o teatrze, który stworzył, który na wiele lat przed jego powstaniem zawarł w wizji, noszonej w sobie, w sercu, realizowanej z uporem, z przeświadczeniem potrzeby powołania do życia ...

20-10-1974

Teatr awangardowy – teatrem dla wszystkich

„Byłem w Teatrze Laboratorium Grotowskiego” — z dumą głoszą teatromani. „Obejrzałem przedstawienie Szajny w Teatrze Studio”. „Udało mi się zobaczyć Cricot-2 Kantora”. Czy tak sformułowane wypowiedzi są wyrazem snobizmu, czy satysfakcji z tego co udało się rzeczywiście przeżyć i zobaczyć?  Z roku na rok ...

03-11-1974

Liczą się precedensy, zwyciężają fakty...

Teresa Krzemień: Gdyby miał Pan dokonać bilansu własnej drogi artystycznej, określić wypadkową poszukiwań, celów i efektów – jak wyobrażałby Pan sobie rezultat? I która z obiegowych etykietek: wierny sobie, odszedł od pierwszych fascynacji, skostniał, powtarza się – byłaby najbliższa Pana przekonaniu na ten ...

20-11-1974

Po prostu Szajna

Jaki powinien być ideał estetyczny współczesnego teatru, jakie treści społeczne, psychologiczne, filozoficzne powinien on wnosić? To pytanie nurtuje wielu krytyków i teoretyków sztuki.  W czasach kiedy Wesele w reżyserii Lidii Zamkow wzbudza namiętne dyskusje o prawie reżysera do interpretowania ...

08-12-1974

„Contart” – pokaz i ambicje dzieł sztuki

Nie tylko względy lokalowe zadecydowały o tym, że „DESA” organizuje w Teatrze Studio ogólnopolską prezentację malarstwa i grafiki, z własnych salonów, połączoną z aukcją, znaną pod hasłem „Contart”. Teatr Studio, a właściwie jego dyrektor — Józef Szajna, malarz i ...

15-12-1974

Sam na sam z Józefem Szajną

Józef Szajna jest plastykiem, przez wiele lat pracował w Teatrze Ludowym w Nowej Hucie jako scenograf i inscenizator. Parę lat temu objął w Warszawie dyrekcję Teatru Klasycznego, który przemianował na Teatr Studio. Zmiana nazwy wiązała się ściśle z koncepcjami artystycznymi Szajny, którego inscenizacje wywołują zachwyty i ...

21-12-1974

Szajna – i komentatorzy

„Sam na sam z Józefem Szajną” — można sądzić, że na to spotkanie szykowało się wielu telewidzów, a wśród nich ci, którzy „coś tam słyszeli” ci, którzy „widzieli” i zapewne ci, którzy „nie rozumieją”. A także, oczywiście ...

21-01-1980

Szukanie w wyobraźni

Józef Szajna – malarz, scenograf, reżyser i autor scenariuszy teatralnych. Urodzony w 1922 roku w Rzeszowie, absolwent tutejszego gimnazjum. Jako 18-letni chłopak przebywał w obozach koncentracyjnych w Oświęcimiu i Buchenwaldzie.  W latach 1948–1953 studiuje w ASP w Krakowie, gdzie uzyskuje ...

11-06-1980

Uprawiam sztukę dramatu a nie sztukę piękna...

Po przedstawieniach w Essen z okazji urządzonej tam wystawy Polska 74 miejscowa krytyka nazwała, go „genialnym malarzem, inscenizatorem i autorem stanowiącym szczególny przypadek wszechstronnych uzdolnień artystycznych”. Józef Szajna przyszedł do teatru z malarstwa. Debiutował jako scenograf w Opolu. Zwrócił na ...

25-03-1982

Od obrazu do słowa i gestu

Szajna to osobowość twórcza, będąca w stanie zapewnić trwałą egzystencję co najmniej kilku stałym pismom poświęconym teatrowi, literaturze i plastyce. Ktokolwiek słuchał go mówiącego o swojej sztuce łatwo mógł zgubić się w nadmiarze pojęć, myśli, goniących za sobą pomysłów, w których ...

09-04-1982

Józef Szajna: Zostawić ślad poprzez sztukę

Józefa Szajnę poznałem w Meksyku. Akurat odniósł wielki sukces z Cervantesem. Popijając meksykańską wódkę-tequilę w hotelu «Bramer» rozmawialiśmy o Meksyku i Polsce, odniesieniach ...

08-03-1987

Ślad wędrownego człowieka

Wiesław Darowski: Rok 1987, a zwłaszcza marzec, to dla Pana czas jubileuszowy: znaczących – 65-lecie urodzin; ważnych – 40-lecie pracy twórczej i 30-lecie otrzymania pierwszej liczącej się nagrody artystycznej; doniosłych – 15-lecie stworzenia Teatru i Galerii „Studio” w Warszawie; znamiennych – 5-lecie ...

01-04-1987

Poetyka i poezja teatru Józefa Szajny

Zjawisko artystyczne określane jako „teatr Szajny” jest już dziś dziełem zamkniętym i należy do pojęć historycznych teatru współczesnego. Choć Józef Szajna nadal jest artystą w pełni sił twórczych – maluje, jeździ po świecie z wykładami – świadomie, z wyboru zakończył swą działalność teatralną. Podobnie jak Jerzy ...

14-04-1987

Teatr ludzkiego losu – świat Józefa Szajny

Narodowa Rada Kultury powzięła zamiar zorganizowania kilku Spotkań Zamkowych na temat teatru, a precyzując bardziej – na temat przymierza społeczeństwa i teatru. Pierwsze spotkanie z tego cyklu poświęcone było Leonowi Schillerowi, związane z 100. rocznicą jego urodzin, drugie – Józefowi Szajnie. ...

20-05-1987

Loty niskie i wysokie

O Józefie Szajnie słyszałem – mimo że musieliśmy się mijać w kawiarni (dużo się wtedy po kawiarniach chodziło) – dość późno i na ogół niepochlebnie. Oho, pomyślałem sobie – to musi być ktoś. Kiedy ktoś budzi zazdrość, zawiść, niechęć, wówczas przychodzi nam automatycznie na myśl plejada wielkich artystów, którzy budzili u ...

01-11-1988

Teatr i plastyka Józefa Szajny

Przed paru miesiącami Józef Szajna pokazał w warszawskiej Zachęcie wielką, obejmującą mniej więcej trzy ostatnie dziesięciolecia, retrospektywę swoich prac.Były to, trzeba przypomnieć, burzliwe dziesięciolecia, ogromnie ważne w sztuce Zachodu. Szajna rozpoczynał działalność artystyczną w latach, kiedy formowała ...

01-04-2002

Przebić drabiną horyzont...

Anna R. Burzyńska: Jubileusz jest okazją do podsumowań, uogólnień, artystycznych rachunków sumienia. Swoją teorię teatru wyrażał Pan przed laty kilkakrotnie w odczytach o charakterze manifestów. Jak z dzisiejszej perspektywy ocenia Pan realizacje tych ideałów poprzez sztukę plastyczną i ...

10-09-2005

Wręczono złote medale „Gloria Artis”

Uroczystość odbyła się w sobotę [10 września] w Teatrze Stanisławowskim w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Podczas niej Dąbrowski podkreślił, że medal „Gloria Artis” jest hołdem i podziękowaniem dla „kwiatu polskiej kultury”. Jego zdaniem, bez „twórczej obecności” uhonorowanych w sobotę artystów polska kultura ...

13-03-2007

Szajna: klasyk nowoczesności

Józef Szajna, plastyk, scenograf i reżyser, obchodzi dziś 85. urodziny. Więzień Auschwitz, awangardzista – stworzył niepowtarzalną artystyczną wizję.  Spektakle Józefa Szajny były najwspanialszą baśnią mojego dzieciństwa. Fascynującą, chwilami mroczną. Dzięki nim przytłaczający i ...

25-06-2008

Świat według Józefa Szajny

Wczoraj w Warszawie zmarł Józef Szajna – pedagog, malarz, grafik, scenarzysta i reżyser. Józef Szajna wierzył w cuda, ale nie ufał ludzkiej pamięci. Te dwa odczucia stały się motywem przewodnim twórczości plastycznej i teatralnej, która zapewniła mu miano ...

01-10-2008

W hospicjum Szajny. Z Jerzym Kaliną rozmawia Danuta Kuźnicka

DANUTA KUŹNICKA Jako performer, twórca instalacji, malarz i scenograf teatralny z pewnością bardzo silnie odbierał Pan twórczość Józefa Szajny. Jak ją Pan zapamiętał? Kim był dla Pana twórca Repliki?JERZY KALINA Szajna był dla mnie twórcą ...

01-10-2008

Józek. O pracy w zespole Józefa Szajny

Szajna nie był reżyserem stricte teatralnym – kimś, kto potrafi w tradycyjny sposób pracować z aktorem. Myślę wręcz, że w przypadku twórczości Szajny najlepiej nawet nie używać słowa „teatr”. W każdym razie nie można oceniać jej za pomocą tradycyjnych kategorii teatru literackiego.Oczywiście, tak jak w teatrze ...

10-06-2022

Sztuka Szajny i rzeźby Wowry. Ciekawe wystawy w Muzeum Śląskim

Retrospektywna wystawa dzieł Józefa Szajny oraz sztuka ludowa, która wyszła spod ręki Jędrzeja Wowry, czekają na nas w Muzeum Śląskim. Warto się wybrać! 100 × TeArt. Wolność Józefa Szajny to tytuł ekspozycji poświęconej Józefowi Szajnie, ...

26-07-2022

Program festiwalu zapowiada się bardzo ciekawie

Jubileuszowa edycja festiwalu Źródła Pamięci Szajna - Grotowski - Kantor rozpocznie się 10 sierpnia w Rzeszowie. W programie spektakle i wystawy.Tegoroczna, 10. edycja festiwalu Źródła Pamięci wypełniona będzie spotkaniami z ludźmi teatru zainspirowanymi ideami wielkiej trójki reformatów teatru ...

09-09-2022

Powstało Wirtualne Archiwum Józefa Szajny

Instytut Teatralny, pamiętając o Uchwale Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie uczczenia setnej rocznicy urodzin artysty Józefa Szajny, przygotował Wirtualne Archiwum Józefa Szajny dostępne od dzisiaj (9 września) pod adresem

17-09-2022

Stały bywalec Nowej Huty. Opowieść o Józefie Szajnie. Ta wystawa zaskakuje

„Za co lubił Nową Hutę? Czy mówił o niej w swojej twórczości? Setna rocznica urodzin to odpowiednia okazja na przypomnienie, kim był Józef Szajna i jakie ślady pozostawił w historii sztuki i teatru. Na wystawę Świadectwo w sztuce – Józef Szajna zaprasza od dziś (piątek)

26-09-2022

Wieczór dla Szajny w IT

Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego zaprasza 4 października o godz. 18:00 na spotkanie poświęcone osobie i twórczości Józefa Szajny z okazji uruchomienia Wirtualnego Archiwum Józefa Szajny w stulecie urodzin artysty. Podczas spotkania odbędzie się ...

28-09-2022

Oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Świadectwo w sztuce – Józef Szajna”

Warsztaty taneczne, relaksacyjne, edukacyjno-rozwojowe, oprowadzania kuratorskie po wystawie oraz pokaz filmowy online – tak zapowiada się „Weekend seniora z kulturą 2022”, na który, w sobotę 1 października, zaprasza Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida w ...

01-10-2022

O wystawie „100 × TeArt. Wolność Józefa Szajny” w IT

4 października o godz. 18.00 odbędzie się w Instytucie Teatralnym wieczór poświęcony Józefowi Szajnie i inicjatywom podejmowanym przez instytucje kultury z okazji jubileuszu stulecia urodzin artysty. W ramach wydarzenia Jolanta Niedoba kuratorka z Muzeum Śląskiego w Katowicach opowie o wystawie

04-10-2022

Wieczór poświęcony Józefowi Szajnie w Instytucie Teatralnym

Już dzisiaj (4 października) Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego zaprasza na wieczór poświęcony osobie i twórczości Józefa Szajny z okazji uruchomienia Wirtualnego Archiwum Józefa Szajny w stulecie urodzin artysty. Podczas wydarzenia odbędzie się panel dyskusyjny, prezentacja książki

05-10-2022

Wystawa „Puste pole. Przestrzeń wyobraźni” w Instytucie Teatralnym

W roku 100. urodzin Józefa Szajny Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego oraz Teatr Ludowy w Krakowie zapraszają na wystawę Puste pole – Przestrzeń wyobraźni . Wystawa przygotowana przez ...

18-10-2022

Muzeum Karykatury otwiera wystawę „Szajna: Mierzę celniej, bo na pudła nie mam czasu”

Józef Szajna (1922–2008) był artystą totalnym: w sposób organiczny łączył twórczość plastyczną z teatralną. Trauma wywołana pobytem w obozie Auschiwtz odcisnęła piętno na jego twórczości, 28 października Muzeum Karykatury otworzy przekrojową wystawę

19-10-2022

Wystawa poświęcona twórczości Józefa Szajny w Muzeum Karykatury

W setną rocznicę urodzin Józefa Szajny (1922-2008), jednego z najważniejszych twórców powojennej sztuki polskiej, Muzeum Karykatury w Warszawie zaprasza na przekrojową prezentację jego twórczości. Był artystą totalnym – w sposób organiczny łączył twórczość plastyczną z teatralną. Pisał również ...

28-10-2022

Ostatni wywiad Franciszka Pieczki: za mało grałem komedii

Dariusz Domański: Franciszku, jesteś na progu 95 lat życia, czy czegoś żałujesz?  Franciszek Pieczka: Jak się tak długo żyje, to nie zastanawiasz się nad tym. Mogę powiedzieć, że niczego nie żałuję, ale też mogę powiedzieć, że wiele żałuję, np. zawodowo, że nie zagrałem ...

30-10-2022

Dyrektor Muzeum Karykatury o Józefie Szajnie: zawsze mówił, że zyskał nowe życie

„Jego sztuka dotykała sytuacji granicznych. Pojawiał się w niej człowiek na śmietnisku, człowiek zdegradowany, człowiek, który czasem znaczył mniej niż kukła” – mówi PAP Paweł Płoski, dyrektor Muzeum Karykatury w Warszawie, które właśnie zainaugurowało wystawę przekrojową poświęconą Józefowi ...

04-11-2022

Monodram Ireny Jun „Sonata Księżycowa” w Muzeum Śląskim

Muzeum Śląskie w Katowicach zaprasza w sobotę 5 listopada o godzinie 17 na monodram Ireny Jun – aktorki występującej w spektaklach Józefa Szajny, np. w Replice – który ...

21-11-2022

Nieznana twarz artysty

Szajna był artystą interdyscyplinarnym, i taka jest też wystawa, choć znany był przede wszystkim jako reżyser, autor scenariuszy do swoich przedstawień, twórca obrazów, asamblaży, a znacznie mniej jako rysownik – wyjaśnia Karolina Prymlewicz, kuratorka wystawy „

08-12-2022

Promocja albumu „100 x TeArt. Wolność Józefa Szajny”

Maria Czarnecka, dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach, zaprasza na promocję albumu „100 x TeArt. Wolność Józefa Szajny”, która odbędzie się 15 grudnia. Prelegenci: prof. dr hab. Dariusz Kosiński (Uniwersytet Jagielloński) dr hab. Ewa Dąbek-Derda, prof. UŚ. (Uniwersytet ...